اعظم بیگدلی؛ اکبر حسین زاده؛ زینب زمانی؛ حسینعلی محمدی
دوره 3، شماره 9 ، آذر 1401، ، صفحه 59-76
چکیده
شیوع کووید 19 و اتخاذ سیاست‌های سختگیرانه منجر شد مناطق روستایی به عنوان مقاصد گردشگری ارزان مورد توجه گردشگران داخلی قرار گرفت. از این رو، تحقیق حاضر به بررسی نقش حمل و نقل روستایی در توسعه گردشگری روستایی در ابعاد شاخصهای اقتصادی پرداخته است. قلمرو مکانی تحقیق روستاهای گردشگرپذیر دهستان حصار ولیعصر (شهرستان آوج- استان قزوین) ...
بیشتر
شیوع کووید 19 و اتخاذ سیاست‌های سختگیرانه منجر شد مناطق روستایی به عنوان مقاصد گردشگری ارزان مورد توجه گردشگران داخلی قرار گرفت. از این رو، تحقیق حاضر به بررسی نقش حمل و نقل روستایی در توسعه گردشگری روستایی در ابعاد شاخصهای اقتصادی پرداخته است. قلمرو مکانی تحقیق روستاهای گردشگرپذیر دهستان حصار ولیعصر (شهرستان آوج- استان قزوین) در افق زمانی تابستان 1400 است. تحقیق حاضر از نوع پژوهش‌های کاربردی و به روش توصیفی- تحلیلی مبتنی بر ابزار پرسشنامه است. جامعه آماری تحقیق 8 روستای گردشگرپذیر دهستان حصار ولیعصر شهرستان آوج بود که با استفاده از فرمول کوکران (p و q برابر با 5/0) تعداد 190 مورد به عنوان نمونه انتخاب شد. روایی گویه‌های پرسشنامه با بهره‌گیری از نظرات متخصصین و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ انجام گرفت و میزان 768/0 محاسبه شده است. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از آزمون‌های آماری t تک نمونهای، همبستگی پیرسون و رگرسیون چندمتغیره خطی استفاده شد. نتایج نشان داد در بعد اقتصادی، شاخصهای افزایش ساخت و ساز خانه‌های دوم گردشگری (99/3) و افزایش سرمایه‌گذاری و شکل‌گیری سرمایه (69/3) بیشترین تأثیر مثبت را از توسعه حمل و نقل روستایی پذیرفته‌اند. همچنین، نتایج رگرسیون خطی چند متغیره نشان داد که حمل و نقل روستایی با ضریب تعیین 846/0 در توسعه گردشگری در ابعاد اقتصادی تأثیر معنادار و مثبتی دارد. به طوری که، با توجه به مقادیر بتا یک واحد تغییر در انحراف معیار شاخصهای متغیر مستقل از قبیل "افزایش ساخت و ساز خانه‌های دوم گردشگری"، "تنوع فرصت‌های شغلی و درآمدی"، "بهبود دسترسی به خدمات"، "بهبود زیرساخت‌های گردشگری در روستا" و "افزایش سرمایه‌گذاری و شکل‌گیری سرمایه در روستا" در اثر توسعه حمل و نقل روستایی، به ترتیب به اندازه0/401، 0/291، 0/333، 0/260، 0/800، واحد در توسعه گردشگری روستایی از دیدگاه پاسخگویان تأثیر مثبت دارد.
سکینه آذرخش؛ جمشید عینالی
دوره 3، شماره 8 ، شهریور 1401، ، صفحه 68-83
چکیده
مناطق روستایی با توجه به ارایه ترکیبی از جاذبه‌های گردشگری طبیعی و فرهنگی ناشی از ویژگی‌های جغرافیایی و شیوه‌های زندگی به عنوان مقاصد گردشگری ارزان برای گذران اوقات فراغت و تفریح شناخته میشود. توسعه گردشگری روستایی از دیدگاه بیشتر محققان به عنوان ابزاری بازآفرینی و احیای مجدد اقتصادی- اجتماعی مناطق روستایی برای نیل ...
بیشتر
مناطق روستایی با توجه به ارایه ترکیبی از جاذبه‌های گردشگری طبیعی و فرهنگی ناشی از ویژگی‌های جغرافیایی و شیوه‌های زندگی به عنوان مقاصد گردشگری ارزان برای گذران اوقات فراغت و تفریح شناخته میشود. توسعه گردشگری روستایی از دیدگاه بیشتر محققان به عنوان ابزاری بازآفرینی و احیای مجدد اقتصادی- اجتماعی مناطق روستایی برای نیل به توسعه پایدار مطرح است. افزایش تعداد گردشگران ورودی به مناطق روستایی، به بروز نیازها و تقاضاهای جدید در مناطق گردشگرپذیر روستایی منجر شده است که ارایه مزایای رقابتی نقش مهمی در وفاداری گردشگران، رضایت و حمایت مجدد از مقاصد میشود. تحقیق حاضر با هدف نقش حمل ونقل در رقابتپذیری اقتصادی مقاصد گردشگری روستایی میباشد. تحقیق حاضر از نوع کاربردی بوده و ماهیت آن توصیفی- تحلیلی مبتنی بر گردآوری داده‌ها با استفاده از روشهای میدانی (مشاهده و تکمیل پرسشنامه) است. بدین منظور در سطح تحلیل روستا، با توجه دارای سکنه بودن 9 روستا از روش تمامشماری استفاده شده است. در سطح تحلیل خانوار از 1312 مورد، با استفاده از فرمول کوکران تعداد 297 خانوار به عنوان نمونه انتخاب شده و پرسشنامه با استفاده از روش نمونه‌گیری سیستماتیک تکمیل شده است. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از آزمون‌های آماری از قبیل t تک نمونهای، تحلیل خوشه‌ای، همبستگی پیرسون و کروسکال والیس استفاده شده است. نتایج نشان داد که از بین سه شاخص رقابتپذیری مورد مطالعه (جاذبه‌های مقصد، خدمات پایه و زمینه‌های گردشگری)، شاخص جاذبه‌های گردشگری با میانگین عددی 98/3 بیشترین تأثیر را دارد. همچنین، با توجه به میزان ضریب همبستگی 837/0 بین شاخصهای رقابتپذیری گردشگری و توسعه اقتصاد روستاهای هدف گردشگری رابطه همبستگی معناداری در سطح 99 درصد وجود دارد. علاوه بر این، نتیجه آزمون کروسکال والیس نشان داد که تفاوت معناداری در بین روستاهای هدف در شاخصهای رقابتپذیری و توسعه اقتصادی وجود دارد که نقش عوامل جغرافیایی از قبیل اقلیم، ناهمواری‌ها و تنوع جاذبه‌های گردشگری در این تفاوت قابل توجه است
وحید ریاحی؛ سیده عاطفه سیادتی
دوره 3، شماره 7 ، خرداد 1401، ، صفحه 1-19
چکیده
صنعت دامپروری یکی از فعالیت‌های اقتصادی در روستاها به شمار می‌رود که این بخش با امنیت غذایی و سلامت جامعه گره خورده است و یک صنعت پویا و اشتغال زاست که به عنوان یکی از اصلی‌ترین بخش‌های تولید مواد پروتئینی و لبنی اهمیت بسزایی در تغذیه انسان‌ها دارد. و می‌توان گفت که یکی از مخاطره آمیزترین فعالیت‌های کشاورزی، زیر ...
بیشتر
صنعت دامپروری یکی از فعالیت‌های اقتصادی در روستاها به شمار می‌رود که این بخش با امنیت غذایی و سلامت جامعه گره خورده است و یک صنعت پویا و اشتغال زاست که به عنوان یکی از اصلی‌ترین بخش‌های تولید مواد پروتئینی و لبنی اهمیت بسزایی در تغذیه انسان‌ها دارد. و می‌توان گفت که یکی از مخاطره آمیزترین فعالیت‌های کشاورزی، زیر بخش دامداری است و بسیاری از عوامل کنترلناپذیر، مانند عوامل جوی، خشکسالی‌ها و بیماری‌ها بر این فعالیت اقتصادی اثر منفی دارند. همچنین مخاطراتی مانند تغییرات قیمت و بی‌ثباتی عوامل تولید نیز این امر را در کشور تشدید می‌کند. براین اساس پژوهش حاضر با روش توصیفی تحلیلی و با هدف کاربردی به بررسی و شناسایی مدیریت ریسک دامداری در نواحی روستایی شهرستان گلپایگان انجام پذیرفته است. جمع‌آوری اطلاعات با استفاده از داده‌های رسمی و مکتوب در ابتدا به صورت کتابخانه‌ای و سپس براساس پژوهش‌ها و در مطالعات میدانی از مشاهده همراه با مصاحبه به‌رهبرده شده است. جامعه آماری تحقیق کل خانوارهای دامدار روستاهای مزرعه، قالقان، اسفرنجان و رباط قالقان است که مجموعا 200 خانوار بوده است، و به منظور برآورد حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده گردید، که از این 200خانوار، تعداد 132 خانوار به عنوان جامعه هدف مصاحبه‌شونده تعیین شده است، و شیوه مصاحبه به صورت نیمه ساختاری بوده است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که نخست ریسک تأمین علوفه و نهاده‌های دامی در روستاهای مورد مطالعه دارای اهمیت و فراوانی بیشتری است و در مراتب بعدی ریسک عوامل طبیعی (سرمای شدید، هوای بسیار گرم و خشکسالی) و سرقت با سهم و فراوانی برابر دارای اهمیت هستند. و فعالان اقتصاد دام برای کاهش ریسک‌های موجود نخست اقدام به کاشت علوفه‌های کم‌آب بر و ذخیره‌سازی نهاده‌ها می‌کنند؛ همچنین برای کاهش ریسک عوامل طبیعی و سرقت اقدام به ساخت پناهگاه‌های مسقف مناسب فصل سرد سال و سم‌پاشی جایگاه دام در فصل گرما و نصب دوربین و دزدگیر در دامداری‌های خود می‌کنند.
بهروز محمدی یگانه؛ جمشید عینالی؛ پریسا منبری
دوره 1، شماره 2 ، اسفند 1399، ، صفحه 35-49
چکیده
مسکن از دیرباز به عنوان مهمترین و اصلی‌ترین نیازهای زندگی بشر و عنصر کالبدی فضا با ماهیّت معیشتی می باشدکه تحت تأثیر عوامل مختلف همواره در حال تحوّل بوده که این تحوّلات بر روی مؤلّفه‌های مسکن معیشت محور مؤثّر بوده است. در تحقیق حاضر به تحلیل مؤلّفه‌های مسکن معیشت محور و نقش تنوّع معیشتی در تحوّلات مسکن معیشت محور آن پرداخته ...
بیشتر
مسکن از دیرباز به عنوان مهمترین و اصلی‌ترین نیازهای زندگی بشر و عنصر کالبدی فضا با ماهیّت معیشتی می باشدکه تحت تأثیر عوامل مختلف همواره در حال تحوّل بوده که این تحوّلات بر روی مؤلّفه‌های مسکن معیشت محور مؤثّر بوده است. در تحقیق حاضر به تحلیل مؤلّفه‌های مسکن معیشت محور و نقش تنوّع معیشتی در تحوّلات مسکن معیشت محور آن پرداخته شده است. نوع تحقیق کاربردی و از نظر ماهیّت توصیفی - تحلیلی است. روش گردآوری اطّلاعات به‌صورت کتابخانه‌ای و میدانی (پرسشنامه)، روش تجزیه‌وتحلیل اطّلاعات به‌صورت توصیفی (میانگین) و استنباطی (تحلیل تشخیصی و آماره لاندای ویلکز، مدل رگرسیون لجستیک) استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق حاضر شامل تمامی روستاهای دهستان معجزات استان زنجان است. با استفاده از فرمول کوکران 273 خانوار در 5 روستا نمونه انتخاب شدند. نمونه‌گیری در سطح روستاها جهت انتخاب خانوارها به‌صورت تصادفی ساده است. برای سنجش پایایی شاخص ها از آلفای کرونباخ استفاده شد که مقادیر آن0/76 درصد به دست آمد. نتایج نشان می دهد 35/53 درصد خانوارها دارای مسکن معیشت محور و 64/46 درصد فاقد مسکن معیشت محور می باشند؛همچنین در هر سه بعد، خانوارهای دارای مسکن معیشت محور دارای میانگین بالاتری (2/76درصد) نسبت به خانوارهایفاقد مسکن معیشت محور با میانگین (2/24درصد) هستند. بر همین اساس بیشترین تفاوت میانگین در بعد اقتصادی میباشد. در نهایت، آماره لاندای ویلکز برایبررسیتفاوتمیان خانوارهای دارای مسکن معیشت محور و فاقد مسکن معیشت محور از نظر ابعاد تنوّع معیشتی نشان می دهد وضعیّت تنوّع معیشتی خانوارها از هممتفاوت است و ابعاد درآمد (0/737)،اشتغال (0/726) و دارایی (0/491) به ترتیب بیشترین نقش را در تمیز خانوارهای دارای مسکن معیشت محور و فاقد مسکن معیشت محور ایفامی‌کنند.
مجید یاسوری؛ مریم سجودی
دوره 1، شماره 1 ، آذر 1399، ، صفحه 49-62
چکیده
شهر رشت به عنوان یکی از مراکز قوی برای حوزه های پیرامونی و بلافصل خود نقش ویژهای در توسعه ی اقتصاد روستایی استان گیلان و حتی استان های همجوار داشته است. این پژوهش با ارائه ی فرضیه هایی و باتوجّه به شاخصه ای موثّر در تعیین تعامل کارامد مابین نقاط روستایی- شهری، سعی در تعیین سهم و نقش شهر رشت در توسعه ی اقتصاد ...
بیشتر
شهر رشت به عنوان یکی از مراکز قوی برای حوزه های پیرامونی و بلافصل خود نقش ویژهای در توسعه ی اقتصاد روستایی استان گیلان و حتی استان های همجوار داشته است. این پژوهش با ارائه ی فرضیه هایی و باتوجّه به شاخصه ای موثّر در تعیین تعامل کارامد مابین نقاط روستایی- شهری، سعی در تعیین سهم و نقش شهر رشت در توسعه ی اقتصاد روستایی و تقویّت روابط شهر و روستا استان دارد. جهت تعیین تکرار مداوم عرضه و فروش محصولات از سوی روستاییان و واسطه گران همچنین تقویّت اقتصاد خانوار روستایی با استفاده از «روش آزمون T» استفاده شده است؛ همچنین با استفاده از معادله ی «رگرسیون» و بررسی معناداری شیب رگرسیونی رضایتمندی از نگاه فروشندگان و یا عرضه کنندگان محصولات و در نهایت از روش «رگرسیون» خطی چندگانه برای بررسی ابعادکالبدی-فضایی واجتماعی شهر رشت بر متغیّر ملاک رضایت دستفروشان محلی استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد شهر رشت به دلایلی چون فاصله ی نزدیک و امکان برقراری ارتباط سهل با روستاها و حوزهه ای جدانشدنی خود، وجود محصول مازاد در روستاهای استان، نیاز به درآمد و نداشتن شغل دیگر توسط بسیاری از روستاییان، انگیزه هایی چون دستیابی به سود بیشتر، تمایل و رغبت مردم شهر رشت به استفاده از محصولات کشاورزی، دامی و لبنی با کیفیت و... مورد توجه بسیاری از روستاییان بوده است. مقایسه ی دو گروه (دستفروشان دائمی و متناوب و دورهای) توسط آماره آزمون T برابر 46/8 شده و اختلاف معناداری بین گروه ها از لحاظ رونق اقتصادی برحسب میزان دستفروشی محصولات کشاورزی در شهر رشت مشاهده می شود. همچنین میزان ضریب همبستگی بین رضایت و رونق اقتصادی دستفروشان محصولات کشاورزی در رشت برابر 425/0 شده که با ضریب اطمینان 95درصد این فاکتورها با هم ارتباط معنادار دارند و میزان ضریب همبستگی بین رضایت دستفروشان محصولات کشاورزی و ابعاد کالبدی فضایی و اجتماعی شهر رشت برابر584/0 شده نتیجه میگیریم فاکتورها با هم ارتباط معنادار دارند.
