نوع مقاله : مقاله برگرفته از پایان نامه

نویسندگان

• شریفه جعفرمدار قره‌باغ ¹
• سیمین ارمغان ²
• تهمینه دانیالی ³

¹ دانشجوی دکترا جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، واحد یادگار امام خمینی (ره) شهر ری، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

² استادیار جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، واحد یادگار امام خمینی (ره) شهر ری، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

³ دانشیار برنامه ریزی روستایی، واحد یادگار امام خمینی (ره) شهر ری، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

مهاجرت معکوس یکی از عوامل مهم تغییر دهنده فضای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و کالبدی روستاها و شهرها در دوران کنونی است و باعث تغییر در وضعیت زندگی روستاهای مهاجرپذیر می گردد، چرا که در دوران کنونی و با توجه به وضعیت بحرانی شهرها از لحاظ های اقتصادی، زیستی، سلامتی و ... مردم در حال برگشت مجدد به سمت روستاها بوده و برای اینکه زندگی به دور از ترافیک و سر و صدای شهر را داشته باشند، در روستاها با خرید باغ و خانه سکونت کرده و به زندگی خویش ادامه می دهند و هم چنین سعی در تولید اقلام مصرفی خود در راستای صرفه جویی اقتصادی در معیشت خانواده هستند. هدف تبیین اثرات مستقیم و غیرمستقیم مهاجرت معکوس بر توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی روستاهای شهرستان اورمیه (محال انزل) در استان آذربایجان غربی طی سالهای 1400-1396 بود. طرح پژوهشی، توصیفی تحلیلی بود. جامعه آماری پژوهش، 944 خانوار از شهر برگشته به روستاهای محال انزل بودند که از این تعداد، 275 خانوار با روش نمونه‌گیری سهمیه‌ای انتخاب و به پرسشنامه ها به صورت تصادفی پاسخ دادند. داده‌ها با پرسشنامه، محقق ساخته که با پایایی 818/0 جمع‌آوری و با نرم افزارهای (SPSS-V.28) و (Lisrel-V.10) تجزیه و تحلیل شدند. پرسشنامه پژوهش دارای روایی تحلیل عاملی اکتشافی (847/0) و تحلیل عاملی تاییدی، مورد قبول بود. نتایج نشان داد بین مهاجرت معکوس، توسعه اقتصادی، توسعه اجتماعی و توسعه فرهنگی، رابطه مثبت و معناداری وجود دارد (P≤0.01). مهاجرت معکوس دارای تاثیر مستقیم و مثبت بر توسعه اقتصادی (69/0)، توسعه اجتماعی (70/0) و توسعه فرهنگی (28/0) بوده و هم چنین مهاجرت معکوس دارای تاثیر غیرمستقیم و مثبت (39/0) بر توسعه فرهنگی از طریق توسعه اجتماعی بود (P≤0.01). مسئولین امر باید با بررسی تاثیرهای مثبت مهاجرتهای معکوس به روستاها، با تدوین قوانین جدید و با حفظ کالبد روستایی باعث توسعه و درآمدزایی روستاها و روستاییان در راستای بهبود وضعیت شغلی، درآمدی و معیشتی برای همه مردم به خصوص اهالی روستاهای مهاجرپذیر شوند.

کلیدواژه‌ها

• مهاجرت معکوس
• توسعه اقتصادی
• توسعه اجتماعی
• توسعه فرهنگی
• محال انزل شهرستان اورمیه

عنوان مقاله [English]

Explaining the effects of reverse migration on the economic, social and cultural development of Mahal Anzal villages in Urmia city in 2017-2021

نویسندگان [English]

• Sharifeh Jafarmadar Gharabagh ¹
• Simin Armaqan ²
• tahmineh Daniyali ³

¹ Ph.D. student of geography and rural planning, Yadgar Imam Khomeini (RA) branch, Shahr Ray, Islamic Azad University, Tehran, Iran

² Assistant Professor of Geography and Rural Planning, Yadgar Imam Khomeini Unit, Shahr Ray, Islamic Azad University, Tehran, Iran

³ Associate Professor of Rural Planning, Yadgar Imam Khomeini Unit, Shahr Ray, Islamic Azad University, Tehran, Iran

چکیده [English]

Background: Reverse migration is one of the important factors that change the economic, social, cultural and physical environment of villages and cities in the current era and causes changes in the living conditions of the villages that accept immigrants, because in the current era and considering the critical situation of the cities in terms of economy , life, health, etc., people are returning to the villages and in order to live far away from the traffic and noise of the city, they settle in the villages by buying gardens and houses and continue their lives. And they also try to produce their own consumer items in order to save money in the family's livelihood.

Objectives: The aim was to explain the direct and indirect effects of reverse migration on the economic, social and cultural development of the villages of Urmia (Mahal Anzal) in West Azerbaijan province in 2017-2021.

Method: The research design was descriptive and analytical. The statistical population of the research was 944 households who returned from the city to the villages of Mahal Anzal, of which 275 households were selected by quota sampling method and answered the questionnaires randomly. The research questionnaire has the validity of exploratory factor analysis 0.847 and confirmatory factor analysis was accepted. Data with questionnaire, researcher made with reliability 0.818 collect and with (SPSS-V.28) and (Lisrel-V.10) software were analyzed.

Result: The results showed that there is a positive and significant relationship between reverse migration, economic development, social development and cultural development (P≤0.01). Reverse migration has a direct and positive effect on economic development (0.69), social development (0.70) and cultural development (0.28) has been and also, reverse migration has an indirect and positive effect (0.39) on cultural development was through social development (P≤0.01).

Conclusion: The authorities should review the positive effects of reverse migration to the villages, by formulating new laws and by maintaining the rural body, it causes development and income generation of villages and villagers in order to improve the employment and income situation and become a livelihood for all people, especially the residents of the villages.

کلیدواژه‌ها [English]

• Reverse migration
• Economic development
• Social development
• Cultural development
• Mahal Anzal in Urmia city