نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

• یعقوب پیوسته گر ¹
• الهه مرادی ²
• عبدالمطلب کریم زاده ³

¹ دانشیار، گروه معماری و شهرسازی، دانشکده فنی مهندسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد یاسوج، یاسوج، ایران.

² کارشناسی ارشد، گروه شهرسازی، دانشکده فنی مهندسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد یاسوج، یاسوج، ایران.

³ کارشناسی ارشد، گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران .

چکیده

رشد شتابان و بی‌برنامه شهرگرایی و شهرنشینی مشکلات عمده‌ای را به وجود آورده است که مهم‌ترین‌ آن‌ها می‌توان به فقر شهر اشاره کرد. شهر یاسوج در دهه‌های اخیر رشد و توسعه شتاب‌زده‌ای داشته است به‌طوری که جمعیت آن از 931 نفر در سال 1345 به 134532 نفر در سال 1395 رسیده است. هدف از پژوهش حاضر نیز بررسی و تحلیل فضایی شاخص‌های فقر شهری در سطح بلوک‌های شهر یاسوج می‌باشد. پژوهش حاضر از نوع هدف کاربردی و از نوع روش نیز توصیفی- تحلیلی می‌باشد. اطلاعات مورد نیاز نیز از طریق مطالعات اسنادی و کتابخانه‌ای و داده‌های خام نیز از بلوک‌های آماری سال 1395 شهر یاسوج به دست آمده است. ابتدا شاخص‌های فقر شهری در محیط Excel بی‌مقیاس‌سازی شدند. سپس به‌­صورت تلفیقی وزن‌گیری شدند و در نهایت شاخص تلفیقی فقر شهری به دست آمده است. به‌­منظور بررسی و تحلیل شاخص‌های تلفیقی فقر شهری از مدل‌های محلی آماره موران، لکه‌های داغ، تحلیل روند شکل‌گیری و تلفیق این شاخص‌ها در محیط Arc Gis استفاده شده است. نتایج حاصل از این تحقیق بیانگر بالا بودن امتیاز و خوشه‌ای بودن فقر شهری در بلوک‌های غرب و شمال غربی شهر یاسوج و پایین بودن امتیاز فقر شهری در بلوک‌های مرکزی شهر یاسوج می‌باشد. به عبارتی منطقه یک در شهر یاسوج در دسته متوسط تا فقیر قرار دارد. منطقه دو و سه، متوسط تا خیلی مرفه و در نهایت منطقه چهار در دسته خیلی فقیر از نظر پراکندگی شاخص‌های فقر شهری در شهر یاسوج قرار دارد.

کلیدواژه‌ها

• تحلیل فضایی
• فقر شهری
• آماره موران
• لکه داغ
• شهر یاسوج

عنوان مقاله [English]

Spatial study and analysis of urban poverty (The case of study:Yasuj city)

نویسندگان [English]

• Yaghowb Peyvastehgar ¹
• Elahe Moradi ²
• Abdolmotaleb Karimzade ³

¹ Associate Professor of Architecture and Urban planning , Yasooj Branch, Islamic Azad University, Yasooj, Iran.

² Master of Urbanism,urban planning, engineering, azad university of yasouj, yasouj, iran.

³ Master degree, Department of Geography and Urban Planning, Faculty of Humanities, University of Mazandaran , Babolsar, Iran.

چکیده [English]

The rapid and unplanned growth of urbanism and urbanization has created major problems, the most important of which is the poverty of the city. ). The city of Yasuj in recent decades has accelerated growth and development so that its population has increased from 931 people in 1345 to 134532 people in 1395. The purpose of this study is to investigate and analyze the spatial indicators of urban poverty in the blocks of Yasuj. The required information has been obtained through documentary and library studies, and raw data have been obtained from the statistical blocks of 2016 in Yasuj. The purpose of this study is to investigate and analyze the spatial indicators of urban poverty in the blocks of Yasuj city.The approach of the research space is descriptive-analytical according to the nature of the subject and the goals of the research. The method of data collection was in the form of documents and libraries and obtained from statistical blocks and detailed plan of Yasuj city in 2016. For this purpose, first the indicators studied in Excel software were scaled and their weight was obtained, then by combining these indicators, the integrated index of urban poverty (Yasuj) has been obtained. To analyze the poverty indicators of the city, the methods of analysis of local Moran statistics, hot spot analysis, three-dimensional profile drawing and trend analysis of indicators in Arc Gis environment have been discussed. By converting the hot spot map to a raster layer, the integrated urban poverty index is zoned.The results of this study indicate the high score and clustering of urban poverty in the western and northwestern blocks of Yasuj city and the low score of urban poverty in the central blocks of Yasuj city.Zone one in Yasuj city is in the middle to poor category. Zones two and three are moderate to very prosperous, and finally zone four is in the very poor category in terms of the distribution of urban poverty indicators in Yasuj.

کلیدواژه‌ها [English]

• Spatial analysis
• urban poverty
• Moran statistics
• hot spot
• Yasuj city