نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

• کریم حسین زاده دلیر ¹
• زهرا رسول زاده ²
• هادی محمدخانلی ³

¹ استاد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرند، مرند، ایران.

² دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، گروه جغرافیا، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران.

³ کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرند، مرند، ایران.

چکیده

در دهه های اخیر موضوع کیفیت محیط شهری به یک بحث تخصصی و عمومی در جامعه تبدیل شده است و توجه مردم از اهداف مادی، به ماهیت زندگی در مجموعه‌های ناکارآمد شهری معطوف شده است آنچه در این میان واضح است، آن است که تمام مشکلات شهری یک مولفه کیفیت محیطی دارند، به عبارت دیگر بسیاری از مشکلات محیطی به سرعت به مشکلات شهری تبدیل خواهد شد. به همین دلیل در سال‌های اخیر توجه به ایجاد پایداری محیطی و کیفیت محیط شهری مطلوب، کیفیت زندگی و اجتماعات سالم باعث توجه بیشتر به ابعاد کیفیتی در محیط‌های شهری شده است. در این تحقیق کیفیت محیط شهری منطقه 5 شهرداری تبریز مورد سنجش قرار گرفته است. رویکرد پژوهش حاضر اکتشافی (در دو سطح توصیفی و تحلیلی) و تکنیک پیمایشی بوده است. با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه محله‌های مورد مطالعه 380 نفر در نظر گرفته شد. با استفاده از آزمون T تک نمونه ای کیفیت محیط شهری مورد سنجش قرار گرفت و در مرحله بعد با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی رگرسیون چندگانه، شاخص های تاثیرگذار بر کیفیت محیط شهری منطقه مورد شناسایی قرار گرفت. نتایج آزمون T تک نمونه‌ای نشان داد که از نظر ساکنان، کیفیت محیط شهری منطقه 5 شهردار تبریز در سطح بالایی قرار ندارد و رضایت بالایی از کیفیت محیط شهری منطقه در میان ساکنان وجود ندارد. نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد که در سطح ویژگی‌های کالبدی– فضایی، در منطقه 5 شهرداری تبریز زیر شاخص سازمان دسترسی و راه‌ها دارای بیشترین تاثیر (0.518=B) را بر میزان رضایت شهروندان دارا می باشد. در سطح ویژگی های کارکردی - خدماتی، زیر شاخص خدمات رفاه اجتماعی (0.531=B) دارای بیشترین تاثیر می‌باشند. در سطح ویژگی های محتوایی، زیر شاخص سلامت محیطی (0.680=B) و (0.627=B) بیشترین تاثیر را دارند.

کلیدواژه‌ها

• کیفیت محیط شهری
• رضایت مندی
• رگرسیون چند متغیره
• منطقه 5 شهرداری تبریز

عنوان مقاله [English]

Measuring the level of satisfaction with the quality of urban environment from the perspective of citizens: A case study of District 5, Tabriz Metropolitan Municipality, Iran

نویسندگان [English]

• karim Hosseinzadeh Dalir ¹
• zahra Rassoulzade ²
• Hadi Mohammad Khanly ³

¹ Full Professor, Geography and Urban Planning, Faculty of Humanities and Social Sciences, Department of Geography and Urban Planning, Islamic Azad University, Marand Branch, Iran

² Ph.D. candidate, Geography and Urban Planning, Department Of Geography and Urban Planning, University of Zanjan, Iran

³ MSc Student of Geography and Urban Planning, Islamic Azad University, Marand Branch, Iran

چکیده [English]

 In recent decades, the issue of the quality of the urban environment has become a specialized and public issue in societies, and people's attention has shifted from material goals to the nature of life in dysfunctional urban complexes. What is clear is that all urban problems are of an environmental quality component. In other words, many environmental problems will quickly turn into urban problems. For this reason, in recent years, environmental sustainability, quality of desired urban environment, quality of life, and healthy communities have paid more attention to the quality dimensions in urban environments. In this research, the quality of the urban environment in District 5 of Tabriz Municipality is assessed. The approach of the present study is exploratory (at both descriptive and analytical levels) and it avails of survey method of research. Using Cochran's formula, the sample size of the studied neighborhoods was calculated to be 380 people. Using one-sample t-test, the quality of the urban environment was measured and in the next step, using the hierarchical analysis method of multiple regression, the indicators affecting the quality of the urban environment were identified. The results of one-sample t-test showed that from the residents' point of view, the quality of the urban environment of District 5 of Tabriz Municipality is not at a high level and there is no high satisfaction with the quality of the urban environment of the region among the residents. The results of multiple regression analysis showed that at the level of physical-spatial characteristics, the indices of Access and Roads Organization have the greatest impact (B= 0.518) on the level of citizens' satisfaction. At the level of functional-service characteristics, the sub-index of social welfare services (B= 0.531) have the most impact on the citizens satisfaction. At the level of content characteristics, sub-indices of environmental health (B= 0.680) and (B = 0.627) have the greatest impact on their satisfaction.

کلیدواژه‌ها [English]

• urban environment quality
• satisfaction
• multivariate regression
• District 5 of Tabriz Municipality