منصوره یاراحمدی؛ عامر نیک پور
دوره 2، شماره 3 ، خرداد 1400، ، صفحه 74-89
چکیده
رشد شتابان شهرنشینی، در کشورهای درحالتوسعه شهری شدن فقر را موجب میشود. فقر پدیدهای چندبعدی است که درنتیجه ﻧﺎﺑﺮاﺑﺮی اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و اﻗﺘﺼﺎدی، ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻓﻀﺎﯾﯽ ﻧﻮاﺣﯽ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺷﻬﺮ را دارای ...
بیشتر
رشد شتابان شهرنشینی، در کشورهای درحالتوسعه شهری شدن فقر را موجب میشود. فقر پدیدهای چندبعدی است که درنتیجه ﻧﺎﺑﺮاﺑﺮی اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و اﻗﺘﺼﺎدی، ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻓﻀﺎﯾﯽ ﻧﻮاﺣﯽ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺷﻬﺮ را دارای ﺗﻀﺎدﻫﺎی ﺑﺎرز و آﺷﮑﺎری میکند. هدف ازپژوهش حاضر تحلیل پراکنش فضایی شاخصهای فقر در شهر نورآباد ممسنی و مقایسه میزان آن در سه دوره آماری 1385، 1390 و 1395 میباشد. پژوهش حاضر ازنظر هدف کاربردی و ازنظر روش توصیفی-تحلیلی میباشد. دادههای خام پژوهش از بلوکهای آماری شهر نورآباد استخراج شده است. برای بیمقیاسسازی شاخصها از روش فازی و همچنین بهمنظور تحلیل دادهها از روش تحلیل عاملی، لکههای داغ و همچنین خودهمبستگی فضایی موران در محیط نرمافزار GIS استفاده شده است. نتایج حاصل از پژوهش حاضر نشان میدهد فقر در نورآباد ممسنی الگوی توزیع خوشهای و خودهمبستگی فضایی دارد. در سال 1385 پهنه فقر 26/73 درصد از مساحت و 39/25 درصد از جمعیت شهر را در برگرفته بود که این پهنه در سال 1395 به46/18درصد از مساحت و46/85 درصد از جمعیت افزایش یافت. این پهنه نواحی غربی و مرکزی شهر را در برمیگیرد. از سوی دیگر پهنهی مرفّه که در سال 1385 حدود 44/16 درصد از مساحت و9/47 درصد از جمعیت شهر را در برمیگرفت در سال1395 به30/67 درصد از مساحت و33/87 درصد از جمعیت افزایش یافت. این پهنه بیشتر در نواحی شمال غرب و جنوب شرق دیده میشود. بررسی روند تغییرات نشان میدهد، هم پهنه مرفه و هم پهنه فقیر روند افزایشی داشته و در بین سال های 1385 تا 1395به تدریج338/28 و 46/37 درصد افزایش در جمعیت و 187/71 و 166/31 درصد افزایش در مساحت داشته است، از سوی دیگر روند کاهشی طبقه متوسط با53/91 درصد کاهش در جمعیت و 42/04 درصد کاهش در مساحت نشاندهندهی نابرابری فضایی و ایجاد شکاف طبقاتی عمیقی است که در ساختار فضایی شهر نورآباد ممسنی دیده میشود.